Disobedience
Twee vrouwen
Sebastian Lelio toont een verboden liefde in een orthodox-joods milieu in Londen.
‘Of man’s first disobedience and the fruit of that forbidden tree‘, luidt de eerste zin van John Miltons Paradise Lost. Disobedience van Sebastian Lelio (Oscarwinnaar met Una mujer fantástica) begint met een voordracht van een oude rabbijn over de engelen (van geen kwaad bewust), de dieren (volgen hun instinct) en de mens (daartussenin, want vrije wil).
Is de mens de kroon op Zijn werk of waren we een nagedachte, vraagt de rabbijn. Waarna hij dood neervalt. Lichtjes over de top en deus ex machina als je het dramaturgisch bekijkt, maar de rest van de film is bescheidener.
Wanneer Ronit Krushka (Rachel Weisz) vanuit de VS in Londen arriveert voor de begrafenis van haar vader, is snel duidelijk dat de orthodox-joodse gemeenschap vindt dat Ronit het paradijs net als Adam en Eva uit vrije wil verlaten heeft. Ze mag logeren in het huis van Dovid Kuperman (Alessandro Nivola), de ‘spirituele zoon’ en gedoodverfd opvolger van de rabbijn, en zijn vrouw Esti (Rachel McAdams), maar verder zit niemand op haar te wachten.
De film neemt de tijd om de onderlinge spanningen te laten zien, zonder te vertellen wat hier aan de hand is. Er is de onvermijdelijke dinertafelscène die geen misverstanden laat bestaan over wat iedereen denkt, maar ook in kleine kring voel je dat er iets niet goed zit.
Het zou kunnen dat Lelio juist voor een meer conventionele vorm heeft gekozen — de voorzichtige blikken over en weer, de dinertafelscène, de liefdesscène in het hotel, het vertrek met de taxi — om de filmtaal die altijd gereserveerd was voor heterorelaties, nu te gebruiken voor de relatie tussen twee vrouwen. Dat zou verfrissend zijn.
Maar de film is niet zelfbewust genoeg om je van die gedachte te overtuigen. Disobedience maakt de indruk plichtsgetrouw de juiste knoppen in te drukken om ons het verhaal over deze twee vrouwen te kunnen vertellen. Dat verschil lijkt klein, maar het doet ertoe. In de eerste variant ben je een filmmaker. In de tweede vertel je een verhaaltje met beelden.
