DENNIS P.

Van woorden los

  • Datum 03-11-2010
  • Auteur
  • Gerelateerde Films DENNIS P.
  • Regie
    Pieter Kuijpers
    Te zien vanaf
    01-01-2007
    Land
    Nederland
  • Deel dit artikel

kicks en dennis p. willen meer duidelijkheid dan verwarring scheppen. Dat moet precies andersom. Meer ruimte aan beelden, minder aan woorden. Toch hebben ze allebei hun schoonheden.

kicks is niet kleinzielig in z’n ambities. Net als in crash en magnolia laat de film levenslijnen van herkenbare en alledaagse personages langs elkaar schuren. Soms laat dat wonden achter, maar meestal niet. Zoals regisseur Paul Haggis over crash in deze krant zei ‘soms moeten mensen op elkaar inrijden om nog contact te hebben’. Dat inrijden is in kicks minder dramatisch dan in crash, hoewel er wel een jongen overlijdt. Het drama is alledaagser: de meeste personages zitten in zichzelf of hun omgeving opgesloten en dreigen daardoor iets dierbaars en eigens uit het oog te verliezen. Een mooi menselijk verhaal dus.
Albert Ter Heerdt schreef en regisseerde eerder shouf shouf habibi! en hevelde de cast van die films grotendeels over naar kicks. Dat betekent: veel van oorsprong Marokkaanse acteurs. Heel goeie keuze. Eindelijk. Na alle multiculturele komedie — waaronder steeds opnieuw en opnieuw ‘Shouf shouf, de serie’ — eindelijk meer serieuze verhalen uit die groep Amsterdammers die niet alleen maar biljart en rondhangt.
Naast die mooie hoge ambitie valt nog een paar dingen op aan de film. Eerst Mimoun Oaïssa, die eerder al de hoofdrol had in shouf shouf habibi!. Als een van de weinigen in de film acteert hij erg overtuigend. Hij maakt het drama voelbaar zodat het je echt iets kan schelen wat er met hem gebeurt. Daartegenover valt opnieuw op, net als in offers van Dana Nechushtan, dat Maryam Hassouni juist bepaald niet overtuigend acteert. Waar die Emmy vandaan kwam, is me echt een raadsel en dat ligt niet aan mij.
Ook valt op dat Ter Heerdt meer dan vroeger speelt met een poëtische verhaallijn, met name die rond actrice Eva Duivesteijn. Net als Oaïssa, maar dan veel vrouwelijker, laat ze voelen waar en hoe ze gevangen zit zonder ons dat steeds opnieuw te vertellen. De poëzie is dat haar personage een beetje door de film zweeft, prima, niet alle eindjes hoeven even goed aan elkaar geknoopt.
Maar op sommige punten gaat het mis met kicks. De film wil te veel uitleggen en legt daarom te veel woorden in de mond van teveel personages. Menselijke zwakheden kunnen alleen bestaan in het gebied tussen vermoeden en weten. Waarom gaan dingen mis? Waarom maken we fouten terwijl we de gevolgen kennen? Waarom kijken we niet beter om ons heen naar de mensen die belangrijk voor ons zijn? Waarom doen we juist die mensen pijn? Niemand die het werkelijk kan zeggen. Ook Albert Ter Heerdt niet. Laat dat dan ongezegd. Laat voelen waar we tekortschieten maar ga het niet vertellen. Zodra gedachten worden uitgespeld, verdwijnen de vermoedens en daarmee alle ruimte voor de kijker om te ademen. Problemen met acteren en uitleggen maken dat kicks de gratie mist van zijn grote broers.

Lapdancing
dennis p. is na van god los en off screen de derde film van Pieter Kuijpers over Nederland nu. Het is het waargebeurde en eerder al in boekvorm verschenen verhaal van een medewerker van het Amsterdamse diamantbedrijf Gassan Diamonds die na vier maanden dienst op 4 augustus 2001 met vijftig kilo diamanten de deur uit wandelde. Om zijn vriendinnetje Tiffany mee te plezieren. Hij nam haar mee naar Mexico en, zoals dromen gaan, daar liepen de dingen anders dan hij had gehoopt. Verwacht geen thriller want dat stelt teleur.
Net als kicks legt de film teveel uit, hier in de vorm van de stem van Dennis als voice-over. Dat maakt vooral de allerlaatste seconden van de film erg vervelend. Ook hier geldt: meer aan de beelden overlaten, de kijker is niet dom. Ik vraag me af: bedacht Kuijpers de voice-over zelf of werd die onder zachte dwang ingefluisterd door dramaturgen of fondscommissies? Dan moeten dramaturgen en fondscommissies daar onmiddellijk mee ophouden.
Ondanks die voice-over en het onnodig karikaturale gehalte van sommige personages (vooral Haye van der Heyden en in mindere mate Edwin de Vries) lukt het de film wel om een midden te vinden tussen de Dennis’ absurde dromen — waarvan sommigen dus nog uitkomen ook — en de tragiek van iemand die niet ziet dat hij een zinloze weg bewandelt. Dat is een lastig evenwicht om in beelden te vangen dus, zoals de Amerikanen zeggen: ùkudo’s. Ik ontkom alleen niet aan de indruk dat de film scherper was geworden als Kuijpers nog even achterover was gaan zitten en twee weken later nog eens was gaan schaven. Nadja Hüpscher als ‘lapdancer’ Tiffany S. is sterk, met drama en wereldwijs wantrouwen in haar spel. Hier is weer meteen duidelijk dat film aan kracht wint als beelden voor zich mogen spreken. Maar evengoed is het talent van de regisseur duidelijk. Hij moet eens een project doen zonder inspraak van anderen.

Ronald Rovers