De Nobelprijswinnaar

Schrijver Joachim West ziet zijn geniale roman gepubliceerd worden door een collega, in Timo Veltkamps donkerkomische neo-noir De Nobelprijswinnaar.

Schrijver Joachim West is, zacht gezegd, niet overtuigd van zijn eigen kunnen. "Het is natuurlijk geen Dostojevski, of Kafka", zegt hij over het manuscript waar hij ruim tien jaar aan werkte. Zijn toon ligt ergens tussen zelfspot en onzekerheid in de eerste scènes van Timo Veltkamps De Nobelprijswinnaar, als West zijn uitgeefster om een voorschot van vijfhonderd euro komt bedelen. Of anders vierhonderd? Tweehonderd?
Alleen: het blijkt wél een Dostojevski te zijn. Goed genoeg, zelfs, voor de Nobelprijs voor de Literatuur. Dat wordt echter pas gefluisterd lang nadat Joachims manuscript Zonder allure is uitgegeven als Verloren stad, onder de naam van een andere schrijver: ijdeltuit-met-writers-block Fabian Remarque. Die kreeg het in handen nadat Joachim door een misverstand dood is verklaard. Rond dat schrijversverhaal passeren in deze zwartkomische neo-noir over oplichters van divers pluimage ook nog de omzwervingen van een colporteur die zich voordoet als enquêteur, een stripper met een geheim en een zwanger meisje van vijftien.
"Ik begin met iets kleins. Dat breidt zich steeds verder uit en halverwege ga ik naar het einde toewerken", omschreef regisseur/scenarist/producent Timo Veltkamp zijn werkwijze nadat het voor bijna niets in eigen beheer gedraaide De Nobelprijswinnaar in 2010 in première ging op het Nederlands Filmfestival. Dat heeft zijn weerslag op de film: de vele verhaallijntjes stapelen zich in het begin chaotisch op, om pas na een klein uur vaart te krijgen. Maar dat alles uiteindelijk wel érg toevallig op zijn plek valt — een veelgehoorde klacht bij mozaïekfilms als deze — is in het geval van De Nobelprijswinnaar juist een kracht. Dat toeval is namelijk de essentie van het eigenzinnige, onderkoeld grappige zwart-wituniversum dat Veltkamp zo vaardig neerzet.

Joost Broeren