DE GOUDLIJN PARAMARIBO — DAM

Hans Hylkema’s reis door het binnenland van Suriname begint bij de Afsluitdijk, preciezer gezegd, het standbeeld van Cornelis Lely dat hij jaren over het hoofd heeft gezien. Lely heeft als gouverneur van Suriname ook het oerwoud van Suriname ‘bedwongen’, en vanuit die wetenschap maakt Hylkema (Oeroeg, Kid Dynamite) een geforceerde sprong naar de goudzoekers die met de trein naar de ontoegankelijke goudvelden in het zuiden afdaalden. In 1987 ging deze Goudlijn ter ziele, en Hylkema doet te voet en via afgedankte Nederlandse vrachtwagens met uitgezaagde ramen de 173 kilometer lange treinreis over. Hij arriveert in voormalige haltes met mooie namen als Berlijn, Sectie, Kwakoegron en De Jong Zuid, aansprekende gehuchten omzoomd door het oerwoud, maar die plaatsen worden veel te vluchtig geregistreerd om er een beeld van te kunnen vormen. Ook van Hylkema’s stroeve ‘interviews’ met de dorpsbewoners valt weinig op te steken: de vragen gaan niet verder dan "Waar woont u" en "Waar komt u vandaan?" Mooi is wel hoe de jungle "de rails na dertien jaar lijkt te hebben opgeslokt" zoals Hylkema het zegt. Jammer dat Hylkema niet welkom is bij het illegale kamp met bar en bordeel aan het stuwmeer waar "het verleden alleen nog maar onder het wateroppervlakte te vinden is". Het goud zelf speelt nagenoeg geen rol in de documentaire: pas tegen het eind zien we een goudzoeker in de weer met wat gewassen stenen. De Goudlijn zou volgens Hylkema symbool staan voor een Suriname waar iedereen naar terugverlangt, en het is goed dat hij dat nog even benadrukt, want van Suriname’s verleden en heden krijgen we, ondanks wat historisch archiefmateriaal hier en daar, een te vaag beeld om zelf tot die conclusie te komen.

Mariska Graveland