City of Angels

Een Amerikaanse remake van Wim Wenders’ Der Himmel über Berlin mag gerust ambitieus en risicovol worden genoemd. De vrees dat het origineel wordt gereduceerd tot een lekker niemendalletje wordt echter gelogenstraft. Integendeel, de jonge regisseur Brad Silberling koppelt in zijn City of Angels een universeel verhaal aan sterk persoonlijke beelden. Dit levert een lyrische film op over leven, liefde en dood die goed op zichzelf kan staan, en dus vooral op zijn eigen merites beoordeeld moet worden.

Engelen vormen een prachtig gegeven in films, dat zeer poëtische resultaten kan opleveren. Zij vormen de spirituele, tijdloze tegenpool van het aardse bestaan. Aan het menselijke oog onttrokken, overzien zij de hele wereld. De grens tussen leven en dood wordt door engelen overschreden, de virtuele hand op de schouder wordt zichtbaar. In film kan alles en zo kunnen ook engelen als levende wezens op het witte doek verschijnen.

In City of Angels speelt Nicolas Cage de ingetogen engel Seth, die in Los Angeles een eeuwig observerend bestaan leidt. Hij steunt mensen in nood zonder door hen opgemerkt te worden. Zo treft hij op een dag de chirurg Maggie (Meg Ryan) aan. Zij huilt om de dood van haar patiënt en terwijl hij haar in stilte troost, raakt hij op slag verliefd op haar en begint te twijfelen aan zijn bestaan als engel. Immers, als hemeldienaar is hij niet in staat aan zijn gevoelens voor haar gehoor te geven. Hij verruilt het hemelse voor het humane in de hoop dat de liefde wederzijds is. Haar op handen zijnde huwelijk met een saaie yup staat echter in de weg.

Letter en geest
Alhoewel Brad Silberling zijn film baseerde op Der Himmel über Berlin, zijn het twee geheel verschillende films. Wenders’ vertelling uit 1987 is naast een liefdesdrama tussen een engel en een trapezewerkster allereerst een documentaire over het voormalige Oost- en West-Berlijn. In lange zwart-wit opnamen toont Wenders vanuit het zicht der engelen zijn voormalige woonplaats, afgewisseld met kleurbeelden van het echte leven. Tegen het einde van de film blijkt dat de zichzelf spelende Peter Falk, alias Colombo, zelf ook een engel is geweest, waarmee Der Himmel über Berlin op een grappige wijze wordt gerelativeerd. Tot slot is de film een ode aan Wenders’ eigen engelen: de regisseurs Truffaut, Tarkovski en Ozu.

City of Angels ontbeert deze meerdere lagen en betekenissen grotendeels en legt zich toe op universele thema’s als liefde en contact tussen mensen. Los Angeles wordt weliswaar prachtig in beeld gebracht, maar dient meer als decor dan als lijdend voorwerp. Ook nu wonen de zwart geklede engelen in een bibliotheek, de thuisplaats van letter en geest. Zij komen regelmatig op het strand bijeen, wat enkele magistrale scènes oplevert.

Door de nadruk op de relatie tussen Seth en Maggie wegen ook de acteerprestaties zwaarder. De uitmuntende Cage heeft zijn spel nog verder geminimaliseerd en weet op indringende doch natuurlijke wijze de tragiek over te brengen van een rusteloze engel die het echte leven wil proeven. In deze film evenaart hij op zijn minst zijn prestatie in Leaving Las Vegas. Het magere spel van Meg Ryan steekt hierbij schril af. Als chirurg is zij zelden overtuigend en haar aandeel lijkt een knieval voor de eisen van de geldschieters.

Kus
Dat City of Angels hier weinig schade van ondervindt, is naast het spel van Cage te danken aan de zorg en aandacht waarmee de film, en ook de muziek, is gemaakt. Het is pas de tweede lange film van regisseur Brad Silberling (Casper) en het lijkt erop alsof er zo langzamerhand een groepje jonge filmmakers aan het opstaan is dat de zaak gaat overnemen van de oude en inmiddels gearriveerde rotten in het vak. Evenals bijvoorbeeld David Fincher (Se7en, The Game) en Baz Luhrmann (William Shakespeare’s Romeo + Juliet) weet Silberling eigenzinnigheid te combineren met een goed gevoel voor beeld. Zodoende heeft zijn film ondanks het grote budget toch een persoonlijke signatuur zoals ook Europese films die veelal bezitten.

Het is waarschijnlijk hierom dat ook Wenders tevreden is over de remake van Silberling. Onbedoeld maakt City of Angels echter ook de zielloosheid duidelijk van Wenders’ eigen recente werk The End of Violence. Deze nietszeggende mooifilmerij, die zich eveneens in Los Angeles afspeelt, komt nog niet in buurt van zowel Der Himmel über Berlin als City of Angels.

Het is te hopen dat Silberling zichzelf blijft temidden van Hollywoods rijke heren en films blijft maken met zowel vorm als inhoud. Wanneer Nicolas Cage de woorden “liever één kus dan een eeuwigheid zonder” uitspreekt, kun je alleen maar heel diep in je stoel wegkruipen en beseffen dat dat de essentie van alles is. Durf lief te hebben en te leven.