Blancanieves

Sneeuwwitje en de stier

  • Datum 04-07-2013
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Blancanieves
  • Regie
    Pablo Berger
    Te zien vanaf
    01-01-2012
    Land
    Spanje/Frankrijk/België
  • Deel dit artikel

Alweer Sneeuwwitje? Alweer zwart-wit? Het lijkt wel een trend. Deze Andalusische versie van het sprookje van Grimm was met maar liefst 10 Goya’s koploper bij de uitreiking van deze Spaanse filmprijzen.
 
Zoals in Blancanieves de bevolking van Sevilla onweerstaanbaar door het stierengevecht wordt aangetrokken, zo zuigen ook de betoverende openingsbeelden de kijker de film binnen. De bijna religieuze voorbereiding voor het gevecht, de hongerige massa op de tribune, de gestileerde dans met het beest in de arena. Een ritueel spel van eer en opoffering, totdat door het flitslicht van een fotograaf de hel losbreekt en in het ziekenhuis de sluwe glimlach van een verpleegster een heel ander verhaal inluidt.
De vermaarde stierenvechter is op de horens genomen en voor het leven verlamd. Zijn vrouw sterft bij de geboorte van hun dochtertje, waarna het kind gedoemd is om met de verpleegster als wrede stiefmoeder dezelfde weg als Sneeuwwitje uit het sprookje te gaan.
Het zijn expressionistische taferelen zoals we die zelden meer zien. Want het is niet alleen een sprookjesbewerking en een schildering van het Andalusië van de jaren twintig, maar vooral ook een hommage aan de verloren gegane wereld van de zwijgende film. Pablo Berger heeft Blancanieves precies zo gemaakt zoals dat voor de komst van synchroon geluid gebruikelijk was. Tussentitels, acteurs die we wel zien spreken maar niet horen en een taal van beeld en muziek die op de beste momenten een opera-achtig karakter heeft.
Als een ware romanticus negeert Berger het feit dat we met onze hedendaagse ogen natuurlijk niet meer zo kijken als het filmpubliek van bijna honderd jaar geleden. Vooral in het meer verhalende middendeel laat dat zich voelen. De compacte kracht van de opening keert echter weer terug in het indrukwekkende eindspel, waarin de Andalusische Sneeuwwitje (Blancanieves) in de voetsporen van haar vader treedt.
Maar voor het zo ver is hunkeren we wel erg lang naar de entree van de eveneens stierenvechtende dwergen. Soms ook lijken bepaalde vondsten en invallen belangrijker dan het verhaal zelf, zoals het geheugenverlies van Blancanieves en de grap met de stiefmoeder als kinky dominatrix.
Wel laat Blancanieves steeds duidelijk zien dat de zwijgende film goed past bij het grote gebaar en gevisualiseerde emoties van zo’n mythisch melodrama. Wanneer de door nieuwkomer Macarena Garcia ontroerend en toch stoer gespeelde heldin de arena betreedt, filmt Berger haar gezicht in close-up, alsof ze een door emoties overmande heilige is. En plotseling, in de onverwachte afronding van deze fabel over liefde en afgunst, doemt ook de verwantschap met Bergers beroemdere collega Pedro Almodóvar op.

Leo Bankersen