BILLY ELLIOT

Billy Elliot is een ontroerende ‘coming of age’-film over een Noord-Engelse jongen die, tegen de achtergrond van de mijnwerkersstakingen in de jaren tachtig, het balletdansen boven de lokale volkssport boksen prefereert.

Er bestaat volgens mij geen mens die niet zo nu dan eens hartstochtelijk terugverlangt naar zijn of haar kindertijd, waarin je nog onbekommerd, onbezorgd en onbevooroordeeld alle mooie en minder mooie dingen in de wereld om je heen kan ontdekken. Die tijd waarin mensen je nog niet raar aankijken als je zingend en dansend over straat huppelt.
Billy Elliot (Jamie Bell) is een jongetje van elf dat die pure blik op het leven nog volkomen eigen is. Zijn wereld is nog niet verpest door vooroordelen, wroeging, haat of cynisme, hoewel het grijze decor waarin hij zijn jeugd doorbrengt wellicht een minder positief kind zou doen vermoeden. De jongen bewoont halverwege de jaren tachtig samen met zijn stugge vader Jackie, zijn opstandige broer Tony en zijn demente oma een klein arbeidershuisje in een armlastig mijnwerkersdorp in Noord-Engeland. Het ijzeren beleid van Thatcher hangt als een zwaard van Damocles boven het voortbestaan van de mijnen, wat voor het dorp de ondergang zou betekenen. De rauwe stakingen die dit tot gevolg heeft en de recente dood van moeder tekenen het gezin Elliot, waarin emoties bij voorkeur worden onderdrukt en alles wat afwijkt van de reguliere patronen als ‘vreemd’ wordt gebrandmerkt.
In dit harde arbeidersmilieu ontdekt de montere Billy dat hij niet in de wieg is gelegd voor het boksen waar alle jongens van zijn leeftijd toe worden veroordeeld. Liever danst de jongen mee met het balletklasje van de verlopen, kettingrokende juf Wilkinson; een daad waarmee Billy uiteraard de woede wekt van zijn vader, die als de dood is dat zijn zoon een ‘poof’ is. "Lads do football, boxing or wrestling, no freaking ballet!" bijt hij Billy vol onbegrip toe. "What’s wrong with ballet?" vraagt Billy in al zijn oprechte onschuld. "It just ìs!" beëindigt de roodaanlopende vader resoluut de discussie. Dat Billy desondanks zijn balletdromen zal blijven volgen, staat op dat moment als een paal boven water.

T-Rex
Het grauwe mijnwerkersstadje biedt een uitstekend podium voor het liefdevolle ‘coming of age’-sprookje dat scenarist Lee Hall en regisseur Stephen Daldry hebben gemaakt. De kracht van het verhaal, dat zich losjes baseerde op de waargebeurde successtory van Royal Ballet-danser Philip Marsden, schuilt in de natuurlijke eenvoud waarmee de belevingswereld van de drie generaties Elliot in beeld wordt gebracht. Elk gevoel of iedere gebeurtenis wordt zonder enige opsmuk gepresenteerd: geen moment of emotie wordt ten bate van de dramatiek of een komische noot aangezet of overdreven. Het nuchtere, onbevangen vizier waarmee de jonge Billy en de afgetakelde oma de wereld bezien vormt mede hierdoor een schitterend contrast met de opgekropte woede, pijn en frustraties die de moeizame levens van vader en broer Tony domineren.
De grootste troef van de film is de veertienjarige debuterend hoofdrolspeler Jamie Bell, die energie en charme uitstraalt terwijl hij op muziek van The Clash, Tsjaikovsky en vooral T-Rex door de groezelige straatjes en steegjes danst. Billy Elliot is ontroerend, geloofwaardig, indringend, sprankelend en puur. Billy Elliot is een filmervaring die je je weer even kind laat voelen en je zelf pliés, pirouettes of arabesquen makend de bioscoopzaal uit doet huppelen.

Robbert Blokland