Beyond the Hills

Een duivelsuitdrijving in Moldavië in 2005 werd het uitgangspunt voor Cristian Mungiu’s Beyond the Hills, waarmee hij zijn grote succes 4 maanden, 3 weken en 2 dagen overtreft.

4 maanden, 3 weken en 2 dagen van Cristian Mungiu liet de mens van z’n hoogste en z’n laagste kant zien. De vrouw die zich liet neuken zodat haar vriendin een illegale abortus kon ondergaan, offerde haar lichaam. De man die seks eiste omdat de twee vrouwen te weinig geld hadden voor de operatie, was verderfelijk. Zelf zal hij dat anders zien.
Mungiu won er in Cannes de Gouden Palm mee. Maar Beyond the Hills is in een paar opzichten zelfs een betere film dan zijn voorganger. Om te beginnen, de suspense is groter, ook al duurt hij 150 minuten. Heel knap, want het abortusdrama viel ook al op door z’n strakke spanningsopbouw. De uitgangssituatie is dezelfde. Weer gaat het om de verhouding tussen twee vriendinnen.
Alina is terug in Roemenië na een tijd in Duitsland te hebben gewerkt. Ze zoekt haar vriendin op om samen het land te verlaten, omdat ze dat hadden afgesproken. Het loopt anders. Alina en Voichita waren ooit hartsvriendinnen, is de suggestie, maar nu is de relatie bekoeld. Mensen komen en gaan, zegt Voichita, maar God is altijd in je hart. Voichita is hun eerdere scheiding niet te boven gekomen. Ze woont in een klooster en wil zich aansluiten bij een orthodox-christelijke sekte. Misschien om nooit meer alleen te zijn. Misschien om Alina pijn te doen. Misschien omdat ze in een god gelooft. Alina’s pogingen haar te overtuigen worden steeds wanhopiger en de sfeer in het klooster steeds grimmiger. Zodat de nonnen en de priester zich gedwongen voelen in te grijpen.

Komedie
Dat Mungiu bij deze vrouwen bezetenheid en liefde volkomen door elkaar laat lopen, maakt Beyond the Hills tot een betere want meer intrigerende film maar ook tot een duistere komedie. Een komedie met een bijtende suspense. Wat nog knapper is. Komisch is ook dat de nonnen en de priester naar beste weten handelen en uiteindelijk een rampzalige situatie creëren. Wat niet zo gek is, want alle religie is gebouwd op de beste bedoelingen. Mungiu zegt in interviews dat hij het waargebeurde verhaal over een duiveluitdrijving zo neutraal mogelijk wilde laten zien. Waarschijnlijk omdat het idee van neutraliteit altijd iets komisch in zich heeft. De crux van de film zit ‘m in die neutraliteit. Wat gebeurt hier nou eigenlijk, vraag je je af als kijker. Aan welke kant sta ik? Zijn er wel kanten om te kiezen?
Komisch is ook de titel die associaties aan horrorfilms oproept. Want een horrorfilm is Beyond the Hills ook, alleen zonder monsters. Een van de verschrikkingen is dat Alina zich maar bij één persoon op de wereld thuis voelt en dat ze die persoon niet meer kan bereiken. Of Alina uiteindelijk haar lichaam voor die vriendschap offert zoals in Mungiu’s vorige film, is niet te zeggen, want we kunnen niet in haar hoofd kijken. Ook niet bij Voichita.
Wat Alina in Duitsland heeft gedaan komen we niet te weten. Iets in de seksindustrie, wordt gesuggereerd, waar ook lichamen worden geofferd. Daarmee creëert Mungiu ook nog eens een spanning tussen de belofte van economische verlossing die het moderne Europa van achter de heuvels aan de Roemenen deed en de belofte van spirituele verlossing in het klooster. Allebei brengen ze niet het paradijs. Sterker nog, de belofte van verlossing is nog altijd levensgevaarlijk.

Ronald Rovers