Belgica

De tol van rock 'n roll

  • Datum 02-03-2016
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Belgica
  • Regie
    Felix van Groeningen
    Te zien vanaf
    01-01-2016
    Land
    België/Frankrijk
  • Deel dit artikel

Dromen en idealen spatten hard uiteen bij de twee broers die een rockcafé runnen in Felix van Groeningens Belgica. Het maakt de cocktail van seks, drugs en rock ’n roll niet minder opwindend.

Zo heb je nog eens wat aan je ouders! Felix van Groeningen liet zich voor Belgica door hun leven inspireren. Zijn vader en moeder waren hippies, die zoals het bloemenmensen betaamde naar India reisden, in Frankrijk op marktjes leren frutsels verkochten en op het Belgische platteland in een commune woonden. En natuurlijk geloofden ze in de vrije liefde, wat hen uit elkaar dreef. Dit verleden zit niet in Belgica, maar wel de tijd erna, toen Felix’ vader met een zakenpartner in Gent het succesvolle rockcafé Charlatan begon. In Belgica heet het café Belgica en wordt het gerund door twee broers. Jo is de stabiele factor, de getrouwde Frank is de wildebras op zoek naar kicks. Spetterend schetst de film het uitgroeien van het café van een bruine kroeg naar een swingend rockcafé, waarvan de deuren pas sluiten als het buiten licht is. "Wij zijn de steen in de fucking vijver", beweert Frank niet ten onrechte. De extatische sfeer met kolkende muziek van de Belgische electro/rockband Soulwax, en voor de film in elkaar getimmerde gelegenheidsformaties, spat van het doek.
Van Groeningen is hier op zijn best. Ruiger dan in The Broken Circle Breakdown, grootser dan in De helaasheid der dingen. Belgica doet denken aan Michael Winterbottoms onstuimige 24 Hour Party People, over de rockclub Haçienda in de jaren tachtig in Manchester, waar Joy Division groot werd (en ten onder ging). Net als die film trekt Belgica de kijker mee in een draaikolk van seks, drugs en rock ‘n’ roll. Ook gaat het net als in die film mis door het witte poeder. Frank verdwijnt zo vaak in de witte wolken, dat hij de bijnaam Sneeuwwitje krijgt. Van innemende praatjesmaker verandert hij in een ongeleid snuivend, zuipend en neukend projectiel. Jo ziet zijn droom van een alternatief rockcafé uiteenspatten in financiële schulden, politie-invallen en benevelde bezoekers, die van planeet aarde geen weet meer hebben.
Als de neergang in het café inzet, krijgt Belgica Kaïn en Abel-achtige trekjes doordat de broers steeds heftiger tegenover elkaar komen te staan. Broederliefde onder druk is een mooi klassiek thema, maar Van Groeningen weet na het geweldige eerste uur de opwinding niet vast te houden en vervalt in een herhaling van zetten. Nog een keer Frank die van de wereld is of de kluts kwijt is ("Soms word je hier gewoon gek"), en weer ruzie met Jo, bij wie de verwikkelingen met zijn vriendin als een geforceerd plotlijntje aanvoelen. Er staat gelukkig veel tegenover. Heel veel. Met het verlies van onschuld is Belgica een onvervalste Van Groeningenfilm. Het drama eindigt met het melancholische besef dat in onze overgereguleerde samenleving vrijgevochten cafés als Belgica niet meer voorkomen. Dat is pas verontrustend, want erger dan ontsporen is de onmogelijkheid om te kunnen ontsporen.

Jos van der Burg


Filmkrant.Live verzorgt een Q&A bij Belgica met regisseur Felix van Groeningen
De FilmHallen | Amsterdam
3 maart aanvang film 20.45 uur, Q&A na afloop
Laura van Zuylen
Filmkrant.Live verzorgt een Intro bij Belgica
Cinecenter | Amsterdam i.h.k.v. Cinemore
11 maart 21.00 uur
Laura van Zuylen