Behind the Candelabra

Steven Soderbergh wuift zijn filmcarrière uit met een virtuoze biopic van glamourpianist Liberace, die al zijn eerdere preoccupaties met schijn en wezen bevat.

Het fijne van Steven Soderbergh is dat hij zo goed is. Je kunt zijn films meer of minder goed vinden, en dat zijn ze dan ook, al is het ook vaak een kwestie van smaak. Je kunt hem omschrijven als een filmische thrillseeker die alle filmgenres een keer geprobeerd wil hebben of een ADHD-workaholic wiens ideeën vaak net ietsje beter zijn dan zijn films. We weten inmiddels dat bijna alle Soderbergh-films (van de mainstream Ocean’s-films, gekke experimenten als Bubble en The Girlfriend Experience, en de recente maatschappelijk geïnspireerde thrillers als Contagion en Side Effects) eigenlijk een soort one-man-shows zijn. Natuurlijk heeft hij zijn (vaste) medewerkers, maar die Peter Andrews die de camera doet is hij dus zelf, evenals editor Mary Ann Bernard. En toen kondigde hij aan ermee te stoppen. Hij was voorlopig even uitgefilmd.
Behind the Candelabra is zijn veelbesproken ‘laatste’ film (inmiddels tekende hij alweer bij voor tv-serie The Knick). Het portret over glamourpianist Liberace die eind jaren tachtig (na acteur Rock Hudson) een van de eerste aidsslachtoffers was, kreeg hij vanwege het ‘gay’-thema niet door Hollywood gefinancierd en werd dus een tv-film. Maar dat alles stond een vuurwerkpremière op het afgelopen Filmfestival Cannes niet in de weg.
Michael Douglas is Liberace. En hij is geweldig. Hij acteert en transformeert en is het beste special effect van de film. Matt Damon speelt zijn minnaar en Eliza Doolittle. Langzamerhand vormt Liberace deze Scott Thorson om tot een jongere, betere versie van zichzelf. Behind the Candelabra laat zien dat het leven achter de karakteristieke glitterkandelaars op Liberace’s piano een grote race tegen de sterfelijkheid was. Aangezien het leven van Liberace in zijn tijd met raadselen omgeven was — homoseksualiteit was nog taboe, en de als kind van Poolse immigranten geboren Wladziu. Valentino Liberace (1919-1987) stierf in de illusie dat niemand zijn geheim kende — lijkt Behind the Candelabra op het eerste gezicht op een candid kijkje achter de schermen. Een grote roddelreportage vol bontjassen, diamanten, drugs, plastische chirurgie en schandknaapjes.
Stukje voor beetje dringt de film verder door in dat leven waarin Liberace alleen thuis ‘uit de kast kan zijn’, maar nog niet helemaal, want eigenlijk alleen in bed, waar het tenminste over seks mag gaan, al is hij misschien alleen in de badkamer zichzelf want daar mag ook zijn pruik af. Zelden zo’n eenzaam demasqué gezien.
Behalve een fijn en vet en vakmatig gemaakte filmbio is Candelabra dus ook een echte Soderbergh, die net als de Ocean’s-films, net als al zijn werk steeds maar bezig is met ontdekken hoe je schijn en wezen van elkaar kunt onderscheiden. Maar het knaagt wel een beetje. Want waarom nu deze film? En waarom Liberace? Omdat het zo’n goed verhaal is? Omdat hij zo exemplarisch was voor de hypocrisie van de showbizz? Of gaat de film eigenlijk over Scott? —  iemand zoals wij allemaal, die aangeraakt wil worden door de gouden glans van de zonnegoden en verschroeit. Behind the Candelabra is een eenzame reflectie op roem.

Dana Linssen