Baby Blue

Theo van Gogh noemt de thriller Baby Blue zijn ‘meest paranoïde’ film. Dat wil wat zeggen voor een filmmaker uit wiens films toch al nooit een gebrek aan wantrouwen sprak. “Ik weet dat ik alles aan elkaar lieg en ik vermoed dat mijn medemens dat ook doet.”

Theo van Gogh (foto André Bakker)

Zet een journalist in de buurt van Theo van Gogh en automatisch start het programmaonderdeel provoceren. In de zekerheid dat er altijd wel eentje doel zal treffen schiet Van Gogh een magazijn losse flodders af. “Wil je weten waarom het nooit wat wordt met de Nederlandse film?” vuurt hij uit zijn schietstoel voor ik mijn eerste vraag kan stellen. Dat ik het niet wil weten, had ik net zo goed tegen een bloemenvaas kunnen zeggen, want een stomende Van Gogh is niet te stoppen. “Ik ben met mijn zoontje naar Mariken geweest. Wat een kutfilm. Waar gaat die film over! En dan dat camerawerk! Lees ik dat in de Filmkrant? Natuurlijk niet! Daar staat dat het een prachtige film is. Wat heeft die film gekost? Acht miljoen? Zonde van het geld. WAT? Vind jij Mariken een geslaagde film? Hier scheiden onze wegen zich. Wil je trouwens weten hoe ik over Johan van der Keuken denk?” Ook nu doet mijn antwoord er niet toe. “Ik val bij zijn films in slaap. Zoals alle jaren-zestigrebellen was hij autoritairder dan de regenten uit de jaren vijftig. WAT? Vond jij hem een interessante filmmaker? Ook hier scheiden onze wegen zich.”

Na het oppoetsen van zijn imago van de eeuwige rebel kan er zowaar over Baby Blue worden gepraat. De film voert een jonge verzekeringsagent op (Roeland Fernhout), die met zijn vrouw (Nienke Römer) in een keurig aangeharkte nieuwbouwwijk woont. Hun leven raakt op drift als tegenover hen een Engelse fotograaf (Oliver Cotton) met zijn jonge vrouw (Susan Vidler) komt wonen. Er ontspint zich een broeierige intrige vol seksueel bedrog, die de kijker geregeld op het verkeerde been zet. Baby Blue heeft een ingenieus scenario, er wordt uitstekend in geacteerd en het camerawerk van Tom Erisman is adequaat. Het enige probleem is dat de film nooit bloedstollend wordt. De kijker wordt niet bij de strot gegrepen, maar aangenaam beziggehouden.

Vingerhoed
Het scenario van Baby Blue is van Tomas Ross. Het is niet moeilijk te raden wat Van Gogh erin aantrok: evenals Vals licht, 06 en Blind Date gaat Baby Blue over de machtsstrijd tussen mannen en vrouwen. Mannen hebben vrouwen nodig en dat verandert ze in gewillige slachtoffers. Je kunt Van Gogh van veel betichten, maar niet dat hij een hoge pet op heeft van de mannelijke soort. “Wij mannen zijn volstrekt overbodig. Een vingerhoedje zaad volstaat om de wereldbevolking op peil te houden en dat is geen prettige informatie voor het mannelijke ego. Wij mannen zijn stumperds. Vrouwen zijn veel gemener.”

Toch bevat Baby Blue een nieuw element, want voor het eerst in een Van Gogh-film slaat de mannelijke hoofdpersoon hard terug. Wat nog opmerkelijker is: het kwaad overwint dit keer niet. Verkeert Van Gogh in een crisis? Of erger nog: is hij milder geworden? Proestend: “Het is waar dat goed en kwaad in deze film met elkaar in evenwicht zijn, maar je hoeft niet bang te zijn dat het goede bij mij in opmars is. De hoofdpersoon verandert van een bange jongen in iemand die niet met zich laat sollen, maar ik hoop dat je met een onbestemd gevoel de bioscoop verlaat, want hoe staat deze jongen er uiteindelijk moreel voor?”

Zootje
Niet inhoudelijk maar wel als genre betekent Baby Blue een breuk met zijn vorige films, beaamt Van Gogh. “Dat waren relatiestudies. Baby Blue vertelt een spannend verhaal over moord en doodslag en over liegen. Het is een film noir, die je vier keer op het verkeerde been zet. Als je de film wilt plaatsen in mijn oeuvre — ik gebruik dat woord ironisch — is het mijn meest paranoïde film. We hebben keihard gewerkt aan het scenario om de personages tot echte mensen te maken. Dat tachtig procent van de dialogen in het Engels wordt gesproken, maakte het extra moeilijk. Alle acteurs hebben ongelofelijk hun best gedaan.”

Dat de film Engelstalig is moet hem geschikt maken voor de internationale markt. Van Gogh vreest de internationale concurrentie niet. “Baby Blue is een psychologische thriller in de Engelse traditie: er zit veel dialoog in en de personages zijn echte karakters. Daaraan is altijd behoefte.” De Engelse inspiratiebron had een bijkomend voordeel: “De personages zijn perverser dan in Amerikaanse films mogelijk is, want Engelsen zijn perverser dan Amerikanen.”

Waarom de film twee uur duurt? “Ik ben geen liefhebber van lange films, maar in dit geval was het onvermijdelijk. We hebben geprobeerd hem korter te maken, maar iedere scène is functioneel. Je kunt geen scènes eruit snijden, want dan stort het hele bouwwerk in.”

Baby Blue had een budget van zes miljoen gulden, een luxe die Van Gogh, die gewend is om bij de productie van zijn films elk dubbeltje om te draaien, niet eerder meemaakte. Het geld werd bij elkaar gebracht door investeerders, die een graantje wilden meepikken van de gunstige belastingmaatregel voor filminvesteringen. “Het hogere budget was prettig, want daardoor kon ik helikoptershots maken en Engelse acteurs inhuren. Ik ben blij dat ik heb laten zien dat de belastingmaatregel niet alleen shitfilms oplevert.” Wat hij ervan vindt dat de regeling volgend jaar wordt ingetrokken? “Ik sta er niet van te kijken, want de firma List en Bedrog heeft er zo’n zootje van gemaakt dat het wel stuk moest lopen.” De firma List en Bedrog? “Wil je weten hoe ik over Leon de Winter denk?”