Au revoir là-haut

Zie in deze film wat je wilt: een drama dat op emotioneel vlak te wensen overlaat, of juist een avonturenfilm met visuele flair die gekte durft toe te laten en krankzinnig inventief is.

Albert Dupontel, een bekend gezicht, maar waarvan? Bij ons is deze ooit als stand-upcomedian begonnen acteur nog het meest bekend van zijn rol naast Vincent Cassel en Monica Bellucci in Irréversible (2002), maar in thuisland Frankrijk is hij ook bekend als vermaard regisseur en schrijver van buitenissige komedies. Het leverde hem al de bijnaam ‘het Franse broertje van Terry Gilliam’ op, en laat diezelfde Gilliam nu net op zijn beurt bewonderaar zijn van Dupontels films.

Met de verfilming van Pierre Lemaitres gelijknamige roman Au revoir là-haut (in het Nederlands uitgebracht als Tot ziens daarboven), vijf jaar geleden de winnaar van Frankrijks meest prestigieuze literatuurprijs Prix Goncourt, waagt regisseur Dupontel zich op het eerste gezicht aan zijn minst komische project tot op heden: een episch verhaal over de nasleep van de Eerste Wereldoorlog. De film volgt twee voormalige soldaten, de boekhouder Albert Maillard (gespeeld door Dupontel zelf) en de jonge kunstenaar Edouard Péricourt (de Argentijnse acteur Nahuel Pérez Biscayart, die afgelopen jaar ook al uitblonk in 120 BPM). Een duo dat verminkt door de oorlog tot elkaar veroordeeld is. Terwijl in de jaren die volgen het volk al zijn oorlogsveteranen roemt, kunnen deze twee geschonden helden alleen het hoofd boven water houden door een slinkse zwendel in oorlogsmonumenten.

Zoals gezegd, op het eerste gezicht is het Dupontels minst komische project. Maar de comedian in hem laat zich zelfs hier gelden en in zijn gehele manier van filmen schemert zijn komische achtergrond door. Het is alsof hij met de huidige middelen, inclusief dialoog en kleur, een overdadige zwijgende film heeft willen maken. Dat zorgt weliswaar voor een stijl die zijn film visueel aantrekkelijk maakt, maar op emotioneel vlak zit dit in de weg. De personages blijven hangen in een antiek stripheldenuniversum. Kuifje en de nasleep van de Eerste Wereldoorlog.

Hoewel dat een probleem lijkt, ligt dat niet zozeer aan de film zelf als aan het genrelabel dat op de film geplakt wordt. Noem het drama, en de te weinig uitgediepte personages laten te wensen over. Noem het een avonturenfilm of nog beter een heist movie, en het is een met visuele flair vertelde periodefilm die gekte durft toe te laten, krankzinnig inventief is en strooit met vaudeville. Door de flinke vaart is er helaas weinig beschouwing mogelijk over de ironie van oorlogshelden die alleen kunnen overleven over de rug van de oorlog. Maar ach, bij een flinke vaart heb je ook weinig tijd om daar bij stil te staan.