ANTÔNIA

Rauw soapverhaal rond rapgroep

  • Datum 08-10-2010
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Antônia [Tata Amaral]
  • Regie
    Tata Amaral
    Te zien vanaf
    01-01-2006
    Land
    Brazilië
  • Deel dit artikel

Vier meisjes vechten in antônia om hun eigen rapgroep van de grond te krijgen in de achterbuurten van Sao Pãolo. Meer nog dan door de armoede en het machismo van de rapwereld worden ze hierbij gehinderd door hun eigen gedrag.

Even lijkt het of we in een Braziliaanse versie van spiceworld zijn beland, de filmflop van de Spice Girls: vier sterke jonge vrouwen op het podium, die ondanks tegenslagen hun mannetje wel staan. Maar in Tata Amarals antônia blijken die tegenslagen niet van de buitenwereld te komen, maar grotendeels in de dames zelf verscholen te liggen. Of het nu jaloezie is, zwangerschap of een gevangenisstraf — ‘girl power’ is het in ieder geval niet.
Preta, Lena, Barbarah en Mayah, vier meisjes uit de sloppenwijken van São Paolo, schopten het tot achtergrondzangeressen van de rapgroep The Power. Dat was, zoals ze elkaar aan het begin van de film op het hart drukken, slechts de helft van de droom. Nu willen ze doorbreken met hun eigen rapgroep, Antônia, zo genoemd omdat alle vier de meisjes een opa hadden die Antonio heette. Maar waar managers, fanclubeigenaren en het publiek smachtend op ze lijken te wachten, gooien de vier meisjes één voor één hun eigen glazen in. Hun kracht op het podium staat in schril contrast met hun gedrag daarbuiten.

Plompverloren
antônia werd geproduceerd als ‘crossmediaal product’: naast de film verschenen een serie boeken, uiteraard een soundtrackalbum en bovenal een vijfdelige televisieserie die het verhaal oppakt waar de film eindigt. De serie werd tegelijk met deze film gedraaid; Amaral regisseerde een aflevering, evenals coscenarist Roberto Moreira.
Hoewel het verhaal van antônia dus op televisie verder gaat, lijkt het juist in het begin van de film alsof een deel van het verhaal ontbreekt. Omdat ‘de helft van de droom’ al bereikt is, voelt de film hier alsof het begint met wat normaal het laatste halfuur zou zijn — de laatste tegenslagen voorafgaand aan het grote succes. En waar de vier hoofdpersonen helder worden geïntroduceerd, worden de bijfiguren grotendeels plompverloren in het verhaal gestrooid — zo wordt pas halverwege de film duidelijk dat de man bij wie Barbarah woont niet haar vriend is, maar haar broer. (Een slag om de arm: dit laatste zou ook te wijten kunnen zijn aan de onzorgvuldige ondertiteling van de screenerkopie.)
In de vorm ontstijgt Amaral nergens de televisienorm. De hand-held cameravoering en soepele montage zijn zeer effectief in het schetsen van de achterbuurten waarin de rapsters zich begeven, maar laten geen ruimte voor enige esthetiek, laat staan de visuele kracht waarmee Fernando Meirelles (uitvoerend producent van antônia) in cidade de deus (2002) gelijksoortige wijken weergaf. Regisseuse Amaral draait het duidelijk vooral om de emancipatoire boodschap van het verhaal. Die wordt echter ondergraven door het gedrag van de meisjes, die de meeste problemen zelf veroorzaken. Meer dan enige maatschappijkritiek blijft antônia vooral een soapverhaal — zij het rauwer, zowel in inhoud als in vorm, dan de gemiddelde soap.

Joost Broeren