AFTERSCHOOL

Tienerapathie post 9/11

  • Datum 06-09-2011
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Afterschool
  • Regie
    Antonio Campos
    Te zien vanaf
    01-01-2008
    Land
    Verenigde Staten
  • Deel dit artikel

Antonio Campos portretteert in afterschool de YouTube-generatie. Tienerapathie op een New Yorkse kostschool, in de schaduw van ‘9/11’.

We zien twee meisjes vechten in de gangen van een school. KLIK. We zien een baby die bijna extatisch reageert op het scheuren van papier. KLIK. We zien een skater op zijn bek gaan. KLIK. We zien de ophanging van Saddam Hoessein. KLIK. We zien een kat piano spelen. KLIK. We zien oorlogsbeelden, afgerukte ledematen. KLIK. We zien een meisje in haar ondergoed. We blijven wat langer kijken, naar het meisje dat zich voorstelt als Cherry Dee maar vervolgens weigert haar echte naam te geven. En we blijven kijken als de man achter de camera zijn hand om haar nek sluit, en haar geveinsde geilheid een ondertoon van echte angst krijgt.
Met dit inkijkje in de wereld van Robert (Ezra Miller) opent Antonio Campos zijn afterschool. Ook later in de film blijft hij zijn strak gekadreerde filmmateriaal afwisselen met uit de hand geschoten ‘amateurbeelden’. Robert en zijn leeftijdsgenoten zien de wereld via de YouTube-filmpjes op de schermen van hun iMacs. Dat blijft zo als Robert bij de videoclub gaat — een buitenschoolse activiteit is verplicht op zijn dure New Yorkse kostschool. En het blijft zo als hij vervolgens toevallig de dood van de tweelingzusjes Talbert vastlegt, die op het schooltoilet een overdosis vervuilde cocaïne wegsnuiven.

Vrijheden
Maar dit is niet alleen de YouTube-generatie, het is ook de eerste generatie die opgroeide na de aanslagen van 11 september 2001. Terwijl de volwassen samenleving nog altijd zoekt naar manieren om met de verschuiving in hun wereld om te gaan, kent de hedendaagse jeugd simpelweg niets anders — ongeveer zoals het jongetje in the road (John Hillcoat) alleen de postapocalyptische leegte kent.
Vooropgesteld: de film gaat nergens expliciet over ‘9/11’ of terrorisme; wat daarvan te zien is, is subtekst. En misschien zie ik wel verbanden die Campos zelf nooit heeft gelegd. Maar toch: is het toeval dat het een tweeling is die valt, eerst de een en dan de ander? Een tweeling van gegoede New Yorkse komaf bovendien, statussymbolen van Manhattans welvaart zou je kunnen zeggen. Er waren waarschuwingen, door de schoolautoriteiten terzijde geschoven omdat de ouders Talbert "friends with certain people" zijn. En dan is er die autoriteit zelf: het sullige schoolhoofd Burke, die in de nasleep van het ‘incident’ de vrijheden van zijn leerlingen inperkt in naam van hun veiligheid. Michael Stuhlbarg (a serious man) speelt hem als een drammerig sulletje, compleet met protserig strikje, die de nagedachtenis aan de tweeling als machtsmiddel inzet.
Dan is het ineens niet zo toevallig meer dat de verhanging van Saddam en die beelden uit Irak tussen de schijnbaar willekeurige reeks filmpjes aan het begin van afterschool zitten. Dat eindeloze geklik door de krochten van YouTube is helemaal geen teken van apathie, maar juist een poging de geïnstitutionaliseerde, met medicijnen in stand gehouden lethargie te doorbreken. Niet voor niets noemt Robert de filmpjes die hij kijkt "little things that seem real."

Joost Broeren