Act of Valor

Staatspropaganda van uw belastinggeld? Jazeker. Act of Valor is door het Amerikaanse leger gemaakte en betaalde propaganda voor de Navy Seals.

Dat het Amerikaanse Ministerie van Defensie al jaren een innige band met filmmakers onderhoudt, is geen geheim. Sinds 1948 bepaalt namelijk het Film Liaison Office of filmmakers materiële en financiële steun krijgen. Komt het leger er in het scenario goed van af, dan mogen filmmakers gebruik maken van militair materieel. Is de film kritisch, dan mogen ze zelf bordkartonnen vliegdekschepen vouwen en lopen ze ook subsidie mis.
Het zal niemand verbazen dat Michael Bay met z’n orgastische Transformerfilms daarom de vrije hand krijgt van het Liaison Office. Bij Bay is het Amerikaanse leger altijd een goed geoliede machine waar niemand zich te buiten gaat aan martelingen of bizarre photo ops, waar niemand geestelijk instort onder de druk van dodelijke gevechten, waar het leger niet te kampen heeft met racisme en seksisme en waar goed en kwaad altijd helder zijn.
Top Gun met Tom Cruise uit 1986 was ook zo’n legercommercial. Eerst werd over de boodschap van het script flink onderhandeld tussen producent Jerry Bruckheimer en het Pentagon en vervolgens zaten rekruteringsambtenaren van het leger te wachten als jongeren de bioscoop verlieten. Geen grap.
Kathryn Bigelows Oscarwinnende The Hurt Locker zag daarentegen de toezegging voor het gebruik van materiaal net voor het begin van de productie ingetrokken worden. Reden: het personage gespeeld door Jeremy Renner besluit op zeker moment roekeloos in z’n eentje de strijd met de vijand aan te gaan. Volgens Philip Strub, al jaren hoofd van het Film Liaison Office, zouden militairen nooit hun kameraden in gevaar brengen. Filmmakers zouden te lang zijn blijven hangen in stereotypen, vooral dat van de eenzame strijder die de regels niet gehoorzaamt, aldus Strub onlangs tegen The Huffington Post. Al veel eerder in 1994 zei Strub het zo tegen Variety: "De belangrijkste criteria om een script goed te keuren zijn: hoe kan een productie voordelig zijn voor het leger, kan het helpen in de rekrutering en is het in sync met het huidige beleid?"

Vietnamkater
Dus wat doet het Pentagon dan in 2012? Het zet de tegenaanval in met nog grotere stereotypen. Act of Valor, beledigend slap geacteerd, tot de nok gevuld met stereotypen en met een flinterdun verhaallijntje, is de eerste Amerikaanse legercommercial op speelfilmlengte.
Coregisseur Mike McCoy laat geen twijfel bestaan over de achterliggende ideologie. "Ik zou graag zien dat de erfenis van Vietnam vergeten wordt. Vietnam was veertig jaar geleden en ik denk dat de entertainmentindustrie nog steeds last heeft van die kater. (…) Het is tijd om al die gevoeligheden te vergeten en onze troepen niet meer met dat conflict te associëren."
Niet dat het Pentagon ook tijdens de Vietnamoorlog niet heeft geprobeerd om de hearts and minds van de Amerikanen voor zich te winnen. Zo werden alle militaire onkosten van John Wayne’s vlaggenzwaaiende pro-Vietnamfilm The Green Berets van Amerikaans belastinggeld betaald.
Het resultaat van de nieuwste Act of Valor-propagandacampagne is een film vol geile actieshots waarin de Amerikaanse Navy Seals niets verkeerd doen en waarin de gewetenloze terroristen zomaar een ijscoman opblazen waar een groepje kinderen omheen staat. Waarin de Seals tussen het executeren van terroristen door keuvelen over hun kinderen en hoe fantastisch het is om vader te zijn en waarin de voice-over dingen zegt als ‘wij doen het vuile werk zodat de rest van de wereld rustig kan slapen’. Mensen die hier gevoelig voor zijn doen er goed aan om een zakje mee te nemen. En waarom dan nog acteurs gebruiken? De meeste personages in Act of Valor zijn dan ook echte militairen die zorgvuldig buiten de close-ups worden gehouden om te verhullen dat ze niet kunnen acteren.

Rommel
In zijn vorig jaar verschenen boek Back to our Future beschrijft journalist David Sirota hoe Amerikaans belastinggeld sinds halverwege de jaren tachtig — laten we zeggen met het presidentschap van Ronald Reagan — opnieuw wordt gebruikt om films te steunen waarin militarisme gepromoot wordt terwijl diezelfde subsidies ontzegd worden aan films die een kritische houding kiezen, zoals Apocalypse Now of zelfs Forrest Gump, omdat daarin een rekruteringsambtenaar nogal dommig overkwam. Het resultaat van die propagandaoorlog is Act of Valor, ondermaatse rommel die bedoeld is om jongeren lekker te maken met gepolijste actiescènes. Volgens de auteur van het stuk in The Huffington Post zijn er zelfs targets gezet: voor een bepaalde deadline willen de Navy Seals vijftien procent meer inschrijvingen binnenhalen.

Ronald Rovers

Voor dit artikel werd gebruikt gemaakt van gegevens uit The Guardian Top Gun versus Sergeant Bilko? No contest, says the Pentagon 29-08-2001 en The Huffington Post ‘Act of Valor’ and the military’s long Hollywood Mission 17-02-2012.