A Prayer Before Dawn

A Prayer Before Dawn vertelt het waargebeurde verhaal van de verslaafde bokser Billy Moore in een Thaise gevangenis. Gewelddadig, luidruchtig, claustrofobisch. En ongemakkelijk.

A Prayer Before Dawn is zo’n heftige film dat het niet moeilijk is om te begrijpen waarom hij gemaakt moest worden. Zo is het leven in een Thaise gevangenis. En als het niet precies zo is, dan kun je je voorstellen dat het ongeveer zo moet voelen: benauwd, gewelddadig, luidruchtig, claustrofobisch en corrupt. Maar voordat je die conclusie kunt trekken, voordat je dit alles kunt ervaren, moet je eerst een reden hebben om de film te willen gaan zien.
En dat is nog niet zo eenvoudig, want A Prayer Before Dawn is geen fijne film, en ook geen cathartische. De Franse regisseur Jean-Stéphane Sauvaire is ex-assistent van Gaspar Noé en bekend van zijn speelfilm Johnny Mad Dog uit 2008, over kindsoldaten in Liberia. Hij hakt ditmaal op je in met elke klap die de verslaafde bokser Billy Moore moet incasseren in de beruchte Bank Kwang-gevangenis in Bangkok waar hij een straf wegens drugshandel uitzit.
Het waargebeurde verhaal komt regelrecht uit Moores bestsellende, in A Prayer Before Dawn: A Nightmare in Thailand (2004) neergeschreven memoires. De film roept natuurlijk direct de controversiële klassieker Midnight Express (1978) van Alan Parker in herinnering, al heeft Moore min of meer zijn goedkeuring aan de film gegeven, en distantieerden hoofdfiguur Billy Hayes en scenarist Oliver Stone zich later van de overdramatisering van Midnight Express. Daarin schuilt ook het probleem van A Prayer Before Dawn. Hier zijn het niet de gebeurtenissen, maar is het de immersieve stijl die overdramatisch is. Daardoor wordt de vraag weer actueel hoeveel geweld je kunt verdragen om een verhaal over geweld te kunnen ervaren en begrijpen.
Daar zullen voor iedereen de emotionele en ethische grenzen anders liggen. Ergens in die zwetende dans van camera en lichaamsdelen zit schoonheid, en erotiek zelfs. Je kunt er afstandelijk naar kijken als een filmisch beeldhouwwerk, een choreografie van dreunen en beuken. Er is een verschil tussen de voortdurende vechtpartijen in de gevangenis die over sadistische macht en wanhoop gaan, en de Muay Thai-boksscènes, met hun gesublimeerde spelregels. Maar mee mogen doen in het team, en ontsnappen aan de misère van de gevangenis, is ook een kwestie van macht. Voor Billy over zijn verslaving en zijn eigen lichaam. Hij vecht zich op meerdere niveaus naar de vrijheid. Maar hij ontsnapt niet aan de macht die privilege heet. Het is een complexe cocktail: geweld, macht, geweld als macht en geweld als machtsmisbruik. Het zijn kwesties waar je tijdens het tussen je vingers door kijken aan kunt denken. Maar ook dat is een manier om je van de wreedheden op het scherm te distantiëren. En dat is ook problematisch.

Dana Linssen