Hollandse Nieuwe 2018: Mari Sanders over Mooi geweest
'Laat film een rol spelen in het bevragen en uitdragen van onze waarden'
In de reeks Hollandse Nieuwe komen negen makers aan het woord wier film op de 38ste editie van het Nederlands Film Festival in première gaat. Mari Sanders maakte met zijn One Night Stand Mooi geweest naar eigen zeggen”een film over mensen met plannen, en hoe die plannen uit de bocht kunnen vliegen.”
Door Mariska Graveland | portretten Angelique van Woerkom
Waar gaat je film over? “Mooi geweest gaat over Gerard en Nel en een afspraak die ze maakten toen ze nog jong en smoorverliefd waren. Ze besloten samen te sterven. We pikken het verhaal op wanneer ze oud zijn geworden. Gerard vindt het nu wel tijd worden en we volgen Nel in haar beslissing of ze zich na al die jaren nog aan die afspraak wil houden. Haar keuze wordt mede beïnvloed door haar dochter Mia die het hele gebeuren maar een absurde vertoning vindt. Een film over mensen met plannen, en hoe die plannen uit de bocht kunnen vliegen.”
Waarom wilde je deze film maken? “Allereerst omdat het plan van scenariste Cecilie Levy me erg ontroerde. We hebben beide een fascinatie voor de dood en hoe we daar in de Nederlandse samenleving mee omgaan. Dit is onze reflectie op de urgente discussie over voltooid leven. Ik vind het heel prettig op deze discussie te kunnen reageren, met een film, in al zijn nuances. Ik zie filmmaken als een allesomvattende vorm van verhalen vertellen en dit donkere sprookje over dit oer-Nederlandse onderwerp moest simpelweg worden verteld.”
Mijn volgende film wordt nu eens… “Zomers! Mooi geweest speelt zich volledig af in de winter en is een erg winterse film, en dat ging me niet in de koude kleren zitten. En qua onderwerp: de dood boeit me mateloos. Dat bedoel ik niet morbide. Verhalen over het einde van iemands leven laten vaak zien waarom het leven juist de moeite waard is. Het verbaast me hoe vaak de dood als onderwerp nog een taboe is.”
Dit zou de Nederlandse film nodig hebben… “Ze moeten weer relevant worden voor de debatten in onze samenleving. Ik ben best trots op de Nederlandse samenleving als waardengemeenschap. Met name een paar decennia terug hebben we ons sterk gemaakt voor een goedwerkende verzorgingsstaat en het overboord gooien van dogma’s die religie met zich meebracht. Dat zette een grote emancipatiegolf in gang. Ik heb het gevoel dat we op veel fronten bezig zijn met het opnieuw bevragen van deze waardes en hierin kan de Nederlandse film een belangrijke spiegel zijn. Waar zit precies de spanning in onze samenleving? Wat zegt dat over ons? Waar schamen we ons voor en waar zijn we trots op? Wat zouden wij als Nederlandse cineasten aan de wereld willen vertellen? Laat film een rol spelen in het bevragen en uitdragen van onze waardes.
“Daarnaast denk ik dat we uit moeten kijken om onze filmindustrie niet te laten verzanden in een commissiecultuur waarin te veel mensen iets te zeggen willen hebben over een filmplan. Ik ben bang dat we onbewust steeds gevoeliger worden voor kijkcijfers en het minimaliseren van risico. Ik denk dat we nu in Nederland juist gedurfde films nodig hebben. Van Gogh had ook geen schilderij kunnen maken als hij over iedere potloodlijn had moeten vergaderen.”
Dit was een bepalend filmmoment in mijn leven… “Het moment waarop mijn cameraman Sal Kroonenberg me terug naar huis reed, slechts een paar dagen voordat we gingen draaien. Hij parkeerde voor mijn deur, maar we bleven nog een uur in zijn auto praten. Na maanden op het script gestudeerd te hebben beseften we allebei dat dit bijzondere verhaal verfilmd moest gaan worden in een gewaagde, minimalistische maar schilderachtige ‘less is more-stijl’. Het was een van de zinderende momenten van het grootste filmavontuur dat ik tot nu toe heb beleefd. En daar is Mooi geweest de uitkomst van.”
Te zien op het Nederlands Film Festival en op 13 oktober op NPO3.